Bebeklerde Besin Alerjisi
- Ara 25, 2021
Her 100 bebekten 6’sında besin alerjisi var. Değişen yaşam biçimi, çevresel sorunlar ve genetik yatkınlık, çocuklarda besin alerjisi sıklığını son 10 yılda neredeyse iki katına çıkardı. Günümüzde her 100 bebekten 6’sında besin alerjisi mevcut olduğu öngörülüyor. Besin alerjisi görülme sıklığı yaş ilerledikçe azalmakla birlikte yine de kayda değer oranlara sahip: bebeklerde %6, çocuklarda %4, ergenlerde %2, yetişkinlerde %1.
Bebeklerde Besin Alerjisi Belirtileri
Besin alerjisinin pek çok farklı belirtisi var. Ancak küçük çocuklar dertlerini anlamakta çok da iyi olmadıkları için ebeveynler bu sorunları zaman zaman atlayabiliyorlar. 0-4 yaş arası çocuklarda besin alerjisi kendini en sık şu belirtilerle gösteriyor:
- Besini reddetme
- Sebepsiz ağlama
- Ciltte kızarıklık
- Uyku bozukluğu
- Karın ağrısı
- Kusma
- İştah azalması
- Kabızlık
Aldığı bir besine karşı alerji geliştiren bebeklerin yarısında şu belirtiler gözleniyor:
- Kaşıntı
- Kızarıklık
- Ürtiker (kurdeşen)
- Egzama
- Dudaklarda ve göz çevresinde şişlik
Kimi olgularda solunum rahatsızlıkları ortaya çıkabilir. Besin alerjisi geçiren ortalama her dört çocuktan birinde bu bulgulara rastlanır.
- Burun akıntısı
- Hapşırma
- Boğazda kaşıntı hissi
- Sesin kabalaşması
- Yutma güçlüğü
- Öksürük ve nefes darlığı
Kimi durumlarda alerji daha şiddetli reaksiyonlara neden olabilir. Şok tablosu (anaflaksi) gelişir. Bu senaryoda çocukta tansiyon düşüklüğü, bayılma, çarpıntı, baş ağrısı ve bilinç bulanıklığı izlenir. Acil hekime başvuru gerekir.
En alerjik 8 besin
Bebeklerde en sık alerjiye yol açan besinler şöyledir: inek sütü, yumurta, yer fıstığı, ağaçta yetişen kuru yemişler, buğday, soya, kabuklu deniz ürünleri ve balık.
Ne Zaman Hekime Başvurmalı?
Besin alerjisinin farkında olmak ve bebeğin gösterdiği reaksiyon sonucu çocuk uzmanına başvurmak gerekir. Özellikle kakada kan/mukus, kusma, dinmeyen ağlama /huzursuzluk, ciltte döküntü varsa mutlaka bir uzmanla görüşülmelidir. Bu bulgular yalnız ek gıdaya bağlı olarak değil bebek sadece anne sütüyle beslenirken dahi ortaya çıkabilir.
Tedavi
Besin alerjisi yaşa bağlı olarak azalır ve hatta tamamen kaybolabilir. Bebeklik döneminde herhangi bir besine karşı alerjik reaksiyon veren çocukların yarıdan fazlası 5-10 yaşına geldiklerinde alerjiden tamamen kurtulabilir. Ancak bir kısım çocukta da ilgili besine karşı tolerans geliştirmek ergenlik dönemini bulabilir, zaman zaman yaşam boyu devam edebilir. Bu tür bireylerin kendilerini takip etmeleri ve düzenli aralıklarla da hekimleriyle görüşmeleri gerekir. Bilindiği gibi besin alerjisinin kesin bir tedavisi yok. Tedavinin temelini bebeğin neye alerjisi varsa ondan uzak durması anlayışı oluşturuyor. Bebek anne sütüyle besleniyorsa annenin bu alerjik besinleri diyetinden çıkarması gerekiyor. Avrupa Alerji ve Klinik İmmunoloji Akademisi bebekte alerji oluşumunun önüne geçmek adına doğumdan sonraki ilk bir hafta bebeğe inek sütü içeren formül mama verilmemesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca besin alerjisinin bir çıktısı olarak oluşabilen egzamanın da tedavi edilmesi gerekiyor. Çocuk uzmanı tarafından verilen kremler egzama tedavisinde kullanılabiliyor. Egzamanın tedavi edilmesi önemli çünkü deri yoluyla egzama bulaşması besin alerjisinin gelişimini artırabiliyor. Avustralya’da Royal Children’s Hospital Murdoch Children’s Research Institute tarafından yapılan 5300 çocuğun katıldığı kapsamlı bir araştırma olan “Healthnuts” çalışmasında D vitamini eksikliğinin de alerji oluşumunda bir risk faktörü olabildiği belirtildi.