Blog

Küçük çocuğu olan anne babaların en büyük korkularından biri çocuklarının havale geçirmesidir. Havale, özellikle yenidoğan ve süt çocukluğu döneminde görülür. Ateşe bağlı bilinç kaybı ile karakterizedir. Ateşsiz de olabilir. Havale geçiren çocukta kasılmalar da görülebilir. Yapılan çalışmalardan her 25 çocuktan 1’inin beş yaşına gelmeden bir kez havale geçirdiğini bildirmektedir. Ailede daha önce ateşe bağlı havale geçirmiş biri varsa risk artar. Aile öyküsü olan çocuğun havale geçirme riski %8-22 olarak belirtilmektedir. Öyle ki nöbetlerin %50-60 nedeni genetik yatkınlıktır. Her ateş yükselmesi ve titreme havale olmamakla birlikte havale geçiren çocukta ateş ve titreme görülür.

Havalenin Nedenleri

Temel olarak iki tip havale vardır: ateşe bağlı geçirilen havaleler ve MSS (merkezi sinir sistemi) hastalıkları nedeniyle geçirilen havaleler. Bu haliyle ateşli havaleler ve soğuk havaleler olarak ikiye de ayrılabilir. MSS kaynaklı havalelerin nedenleri arasında kafa travmasına bağlı beyin yaralanmaları, beyin enfeksiyonları ve epilepsi örnek gösterilebilir. Ateşe bağlı havalenin nedeninin ise henüz olgunlaşmamış çocuk beyninin ani ateş yükselmesinin neden olduğu sıcaklık değişimlerine tepki vermesi olduğu düşünülebilir. Ateşe bağlı havale sıklıkla 6-18 ay arasında olur. Nadir olgular hariç 6 yaşına kadar çocuklarda havale ile karşılaşılabilir. Ateş 38 derecenin üzerindedir.

Havale Belirtileri

•  Hızla yükselen ateş
• Bilinç kaybı
• Vücudun kasılıp gevşemesi
• Gözlerde kayma
• Çenenin kilitlenmesi
• Ağızdan salya akması
• İlk Yardım

Havale geçiren çocuğun tedavisi çocuk hekimi tarafından yapılır. Ancak havale esnasında ilk yardım çok önemlidir. Neler yapmalısınız?

•  Sakin olun.
• Çocuğunuzu sert bir zeminde yan konuma getirin.
• Dilini ısırmaması için dişlerinin arasına kalın bir mendil ya da havlu sıkıştırın.
• Çocuğu sıkmayın, kıyafetlerini gevşetin.
• Çocuğa ılık su altında duş yaptırın.
• Vücut ve ev ısısını mümkün olduğunca düşürün.
• Kasılmalar genellikle 1 dakika içinde geçer. Ardından en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.

Epilepsi Nedeniyle Havale Geçirme

Epilepsi bir diğer adıyla sara hastalığı. Beyindeki sinir hücrelerinde oluşan normal olmayan elektriksel aktivitelerdir. Yaklaşık her 100 çocuktan 1’inde epilepsi görülmektedir. Ateş, havalenin en önemli nedenidir. Diğer nedenler arasında öne çıkanlardan biri epilepsidir. Ateş olmadan geçirilen nöbetlere soğuk havale veya epilepsi nöbeti denir. Çocukta epilepsi olmasının en önemli nedeni genetik yatkınlıktır. Ancak epilepsisi olmayan bir çocukta ateşli havale sonrası epilepsi ortaya çıkma riski vardır. Bu risk yüzde 2-5 arasındadır. Ateşli havalenin 15-20 dakikaya varacak kadar uzun sürmesi, beyin hücrelerinin oksijensiz kalarak hasarlanması ve çocuğun birinci derece yakınlarında epilepsi öyküsünün olması bu riski artıran faktörlerdir.