Çocuklarda Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu
- Şub 28, 2023
Çocuklarda alt solunum yolu enfeksiyonu zatürre, bronşit ve bronşiolit hastalıklarına yol açar. Bu hastalıklar birbirine benzer semptomlar gösterir. Özellikle yenidoğan ve bebeklik döneminde ağır geçebilen bu hastalıklar 0-4 yaş arası çocuk ölümlerinde öne çıkan bir nedendir. Kimi çalışmalar alt solunum yolu hastalıklarının erkek bebeklerde daha sık görüldüğünü ortaya koymaktadır. Enfeksiyonun nedeni ise en temelde virüslerdir. Bu virüsler öksürük, hapşırık, nefes gibi yollarla çocuktan çocuğa geçebilir.
Çocuklarda Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
- Boğazda ağrı ve kaşıntı
- Karın ağrısı
- Burun akıntısı
- Solunum güçlüğü, hızlı nefes alma
- Huzursuzluk
- Hapşırık
- Öksürük
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Ses kısıklığı
- Kusma
- Yüksek ateş
Çocuklarda Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu Hastalıkları
Alt solunum yolu hastalıkları çocuklarda sıklıkla görülmektedir. Bu hastalıklar zatürre, bronşit ve bronşiolit olarak yaşanmaktadır.
Zatürre
Zatürre bir diğer adı ile Pnömöni bir alt solunum yolu hastalığıdır. Genellikle basit bir soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonu sonrasında görülür. Okul ortamında bulunmak zatürre riskini doğal olarak artırır.
Hangi Durumda Doktora Gitmeli
- Özellikle düşmeyen ateş
- Uzun süreli öksürük krizleri
- Çocuğun genel durumunda halsizlik
- İştahsızlık ve karın ağrısı
Zatürre Tedavisi
Zatürrenin hangi aşamada olduğunu tespit etmek için akciğer filmi çekmek gerekir. Ayrıca kan testi yapılır. Zatürrenin tedavisi değişkenlik gösterir. Çocukların çoğu hastanede ayaktan tedavi edilir. Bebekler bir gece gözlem altında tutulabilir. Ancak kimi hastalarda mikrobun etkinliği sonucu akciğerde sıvı birikebilir. Bu noktada ise cerrahi müdahale gerekir. Korkulacak bir durum yoktur. Yakın takip ile çocuğunuz 14-21 gün içinde yeniden sağlığına kavuşacaktır.
Bronşit
Bronşit, hava yollarında bulunan küçük hava keseciklerinin enfeksiyonu sonucu meydana gelir. Çocuğun hava yolları iltihaplanır. Küçük kesecikler ve doğal olarak hava yolu daralır. Neticede akciğer kapasitesinde azalma olur. Bronşit, çok yaygın olarak virüslerden kaynaklanır. Soğuk algınlığı, grip gibi üst solunum yolu hastalıklarının ardından vücudun direnci azalır ve çocukta bronşit gelişebilir. Bu enfeksiyonların sonucu hava yollarında mukus oluşur. Bu mukus da belirttiğimiz küçük hava keseciklerini etkiler. Daha çok 6-24 ay arası bebeklerde görülen Bronşit şu belirtilerle kendini gösterir:
- Kuru, kısa ve sık öksürük ile başlar sonrasında balgamlı öksürüğe döner.
- Ateş
- Solunumda sıkıntı yaşanır. Hızlı, hırıltılı soluk olma ve nefes verirken ıslık sesi gözlenir.
- Dudak ve tırnaklarda mavilik/morluk
- İştah kaybı
- Öksürükle birlikte mide bulantısı ve kusma
Bronşit hangi durumlarda tehlikelidir?
- Nefes darlığının ciddileşmesi ve ataklar şeklinde sürekli tekrarlaması
- Ağız çevresinde morluk
- Burun kanatlarında titreme/hareket
- Göğüs kafesinin inip kalkması
- Emme güçlüğü, emme sırasında terleme ve yorulma
Bu durumlar gözlemlendiğinde mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
Bronşit Tedavisi
Tedavi için ilaç kullanımı gerekebilir. Çocuğu gözlem altında tutarak oksijen verilebilir ve damar içine sıvı enjekte edilebilir. Kısa süreli burun spreyi de kullanılabilir. Bazı hastalarda antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulur. En doğru tedavi yöntemini çocuk hekimi hastayı fiziksel muayeneden geçirdikten sonra planlayacaktır.
Bronşiolit
Bronşiolit, çocuklarda görülen alt solunum yolu hastalıklarındandır. Hava yollarında bulunan bronşiollerin tıkanması sonucu oluştur. Özellikle kış mevsiminde üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası görülür. Nefes darlığı ile kendi göstermesinden dolayı kimi zaman astım ile karıştırılabilir. Grip gibi enfeksiyonların yanı sıra kirli hava, ev tozları, polen, nem ve ani hava değişimi de bronşiolite neden olur. Hastalığın belirtileri şöyledir:
- Burun akıntısı ve tıkanıklığı
- Nefes alıp verirken zorlanma, darlık hissi ve hırıltı
- Ateş
- Öksürük
- Kusma
- Huzursuzluk
- İştahsızlık
- Uyku sorunu
Bronşiolit Tedavisi
Tedavi hastalığın şiddetine göre belirlenir. İlk aşamada kaliteli beslenme, bol sıvı alımı, burnu temiz tutma ve ateş düşürücü ilaç yeterli görülür. Bebek küçükse hastane yatışı gerekebilir. Bronş genişletici buhar tedavisi ve damardan sıvı takviyesi uygulanır. Daha ciddi vakalarda ise antibiyotik tedavisine başlanır ve solunum desteği verilebilir. En doğru tedavi fiziksel muayene sonucu çocuk uzmanı tarafından planlanır.