Blog

Büyüme hormonu çocukların büyümesini sağlar. Boy uzaması ile doğrudan ilişkilidir. Büyüme hormonu beyindeki hipofiz bezinden salgılanır. Bazı çocuklarda büyüme hormonunun salgılanmasıyla ilgili sorunlar olabilir. Salgılanan hormon seviyesi yetersiz kalabilir. Bu duruma büyüme hormonu eksikliği denir. Doğumsal ya da edinsel olabilir. Büyüme hormonu eksikliği tek başına görülebileceği gibi TSH (tiroid düzenleyici hormon), FSH ve LH (ergenlik düzenleyici hormonlar), ACTH (böbreküstü bezi hormonlarını düzenleyici hormon), ADH (su dengesini düzenleyici hormon) ve prolaktin hormonlarının eksikliğiyle birlikte de izlenebilir.

Çocuklarda Büyüme Hormonu Eksikliği Nedenleri

• Genetik nedenler
• Büyüme hormonu beyindeki hipofiz bezinden salgılandığı için kafa travmaları, nörolojik hastalıklar, kafa içi tümörler, kistler, menenjit, hidrosefali, beyindeki lezyonlara yapılan ışın tedavisi hormon üretimini olumsuz etkileyebilir, büyüme hormonu eksikliğine yol açabilir.

Büyüme Hormonu Eksikliğinin Sonuçları

• Yaşıtlarından kısa boylu olma
• Yıllık boy uzamasının normalin altında kalması
• Kemik yaşında gerilik
• Yenidoğan döneminde uzamış sarılık
• Kan şekeri düşüklüğü
• Erkekler çocuklarında penis küçüklüğü, inmemiş testis
• Artan deri altı yağ dokusuna bağlı olarak daha yuvarlak vücut hatları
• Küçük el ve ayaklar
• İnce ve kuru cilt
• Tiz ses
• Diş gelişiminde gecikme

Tanı

Çocuğun fiziksel muayenesi yapıldıktan ve hasta öyküsü alındıktan sonra IGF-I adı verilen vücutta büyüme hormonunun etkisini gösteren ön tarama testlerine başvurulur. Kesin tanı büyüme hormonu uyarı testleri ile konur. Bu testler sabah aç karnına bir kez kan alınıp çocuğa ilaç (genellikle bir hap) içirildikten sonra 30 dakika arayla 3-4 kez daha kan alınarak büyüme hormonunun ne kadar arttığına bakılmasını içerir. Tanıdan emin olmak için bazen bu testlerin tekrarlanması istenir. Büyüme hormonu seviyesinde yeterli artış olmuyorsa çocukta büyüme hormonu eksikliği var demektir. Hastaların bazılarında beyin MRI görüntülemesi ile büyüme hormonu eksikliğine neyin sebep olduğu da araştırılabilir.

Tedavi

Tedavi çocukta eksik olan büyüme hormonunun takviyesini içerir. Bu amaçla eksik olan hormon günde bir kez çocuğa enjekte edilir. Kalem şeklindeki enjeksiyonlar ebeveynler tarafından çocuğa kolaylıkla uygulanabilir. Bu tedavi yaklaşımı ile yıllık uzama hızı yılda 8-10 cm civarına kadar çıkar. Tedaviye ergenlik dönemi bitene kadar devam edilir. Erkek çocuklarında boy uzunluğu 165 cm, kız çocuklarında ise 155 cm’e ulaşıncaya dek tedaviye devam etmek düşünülebilir. Bu tedavi ile çocuğun akranlarının boyu uzunluğuna ulaşması mümkündür. Çocuk rutin olarak çocuk sağlığı ve hastalıkları ya da çocuk endokrinoloji uzmanının kontrolünde olur.