TV, bilgisayar, tablet, telefon… Çocuklarımız zamanlarının büyük bir kısmını ekrana bakarak geçiriyor. Ekranla tanışma yaşı da gün geçtikçe düşüyor. Çocuklar ders, eğlence, sosyalleşme, oyun oynama gibi birçok farklı nedenle bu cihazları kullanıyorlar. Daha çok da oyun oynamak ve video izlemek bu cihazları kullanırken asıl amaç oluyor. Gün içinde sürekli ekrana bakmak çeşitli sağlık sorunlarını da beraberinde getiriyor. Ebeveynlerin ise çocuklarının bu teknolojik cihazları kullanmaları hususunda bir planlama yapmaları, bazı kurallar belirlemeleri gerekiyor. Peki, erken yaşta ekranla tanışmanın ve uzun süreler ekrana bakmanın zararları nelerdir?

•  Otizm
• Fiziksel aktivitenin azalması, sağlıksız ve hazır gıdalara yönelim nedeniyle obezite
• Ekran karşısında uzun süreli oturmak nedeniyle postür bozuklukları, omuz-sırt-bel ağrısı ve farklı kas iskelet sistemi rahatsızlıkları
• Görme sorunları
• Baş ağrısı
• Nöbet geçirme riskinde artış
• Uyku bozukluğu
• Dikkat sorunları
• Saldırgan davranışlar

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1 yaş ve altındaki çocukların ekrana maruz kalmaması gerektiğini belirtiyor. DSÖ, Yoğun ekran maruziyeti çocukların bilişsel, fiziksel ve psikososyal gelişimlerini olumsuz yönde etkilediğini belirtiyor.

Ekranla Ne Zaman Tanışmalı

Birçok kaynak 18 aylık olana kadar çocukların kesinlikle ekrana maruz bırakılmaması gerektiğini belirtiyor. Hatta 36 ay dolana kadar beklemekte de fayda var. Amerikan Pediatri Akademisi, 3-5 yaş arasındaki çocukların ekran süresinin günde 1 saati geçmemesi gerektiğini belirtiyor. 6-13 yaş arasında da ekran başında geçirilen süreyi 2-3 saatte tutmakta yarar var. Ergenlik döneminde uzun süreler ekrana bakmak da aynı bebeklikte olduğu gibi farklı sorunları gündeme getiriyor. Bunlar nelerdir?

•  Yalnızlık ve sosyal fobi
• Akademik sorunlar
• Akran zorbalığı ve sanal dünyada zorbalık (siber zorbalık)
• Kaygı bozukluğu
• Obezite
• Eklem ağrıları

Ekran Bağımlılığına Karşı 8 Öneri

Gün geçtikçe daha çok çocuğumuz ekrana bağımlı oluyor. Peki, bunun önüne geçmek için ne yapabiliriz? Ebeveynlere tavsiyelerimiz…

•  Çocukların ekran kullanım süresi, içeriği, zamanı ve yerini kurallara bağlayın.
• Çocuğunuz 2 yaşından küçükse ekrandan kesinlikle uzak tutun. Cep telefonu, tablet vermeyin.
• Çocuğunuz ergenlik çağına geldiyse ve ekranı sık kullanıyorsa yemek sırasında ve uyumadan önceki bir saatte ekran kullanmamasını gerektiğini söyleyin.
• Televizyonu sürekli açık tutmayın.
• Uyku düzenine ve fiziksel aktivitelere önem verin.
• Tehlikeli ya da uygunsuz içerikli web sitelerine erişimi engelleyin.
• Ekran ve internet kullanımı ile ilgili alınacak önlemlerin nedenini çocuğunuza anlatın, iş birliği yapın.
• Çocuğunuza örnek olmaya çalışın. Siz de sürekli ekran karşısında olmamaya çalışın. Çünkü günümüzde ekran bağımlılığı yetişkinlerin de en büyük sorunlarından biridir.