Blog

Tuvalet eğitimi çocuk gelişiminin önemli bir parçasıdır. Eğitimin amacı çocuğun artık kendi kendine tuvaletini yapabilmesidir. Tuvalet eğitimi ile çocuk hem idrarını hem kakasını uygun zamanda ve uygun yerde yapmayı öğrenir. Eğitime başlamak için gerekli bilişsel, fiziksel ve duygusal yeterliliğe ulaşmış olmak oldukça önemlidir. Bu sebeple tuvalet eğitimine başlamak için net bir yaş yoktur. Ancak çocuğa 18-36 aylıkken bu eğitimin verilmesi uygun olur. Çocuklar genellikle 24. aydan sonra sonra tuvalet eğitimine hazır olur.

Tuvalet Eğitiminin Amacı Nedir?

•  Çocuğun kendi başına tuvaletini yapması
• Çocuğun kendi kendine yapabileceği yeni bir deneyim kazanması
• Ebeveynlere duyulan gereksinimin azalması
• Bağımsız ve birey olmanın farkına varma

Çocuklarda Tuvalet Eğitimi İçin Uygun Zaman

Tuvalet eğitimine başlamak için çocuğun fiziksel, duygusal ve bilişsel olarak eğitime hazır olması gerekir: Fiziksel yeterlilik: En önemli yeterlilik çocuğun tuvaletinin geldiğini hissedebilmesi ve tuvaletini tutabilmesidir. Bunun için bazı kas gruplarının gelişmiş olması gerekir. Tuvaleti kontrol etmeyi sağlayan rektum ve anüs kaslarının gelişimi en erken 18 aylıkken olur. Mesane ve üretra kontrolü içinse çocuğun 24 aylık olmasını beklemek gerekir. Bilişsel yeterlilik: Çocuğun problem çözme becerisi gelişmiş olmalıdır. Bilişsel becerisi gelişen, tuvalet eğitimi almış bir çocuk tuvaleti geldiğini hisseder, lazımlığını bulur ve tuvaletini yapar. Duygusal yeterlilik: Çocuğun gerekli durumlarda ebeveynlerinden yardım isteyebilmesi gerekir. Konuşma becerisi geliştiyse bu yardımı daha kolay isteyecektir.

Tuvalet Eğitimi İçin Uygun Olmayan Zaman

Bazı durumlarda eğitime başlamayı kısa süreliğine ertelemek gerekir. Örneğin; çocuğun yeni doğmuş bir kardeşi varsa, ebeveynler arasında ayrılık yaşandıysa, çocuğun kendisinde ya da evde bir hastalık söz konusuysa tuvalet eğitimine başlamak için bir süre daha beklenebilir.

Aileler Doğru Zamanı Nasıl Anlayabilir?

Mayo Clinic çocuğun tuvalet eğitimine hazır olup olmadığını anlamak için cevap verilmesi gereken 6 soru olduğunu belirtiyor:

•  Çocuk tuvalete gidip oturabiliyor mu?
• Pantolonunu aşağı yukarı çekebiliyor mu?
• Yaklaşık 2 saat idrar yapmadan durabiliyor mu?
• Basit yönlendirmeleri anlayıp uygulayabiliyor mu?
• Tuvaleti ya da lazımlığı kullanmaya hazır mı?
• İç çamaşırı giymeye hazır mı?

Cevaplar evet ise, çocuk eğitime hazırdır. Hayır, ise eğitime başlamak için ise bir süre daha beklemek gerekecektir. Ayrıca çocukların sergilediği bazı yeni davranışlar tuvalet eğitimi alabileceğinin göstergeleri olabilir. Bunlar nelerdir?

•  Bezi ortalama 2 saat kuru kalıyorsa
• Uyandığında bezi kuruysa
• Tuvaleti geldiğinde kendine bu ihtiyacını giderecek bir yer arıyorsa (koltuğun arkası, masanın altı gibi)
• Eğilip kalkma gibi fiziksel becerileri geliştiyse
• Sizinle birlikte tuvalete gelmek istiyorsa
• Artık bez takmak istemiyorsa, rahatsızlık duyuyorsa, bezi ıslandığında huzursuzlanıyor ve hemen çıkarmak istiyorsa
• Lazımlık ve/veya tuvaleti kullanmak konusunda bir kaygı, endişe belirtisi yoksa çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır demektir.

Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Yolculuğu

•  Lazımlığı birlikte satın alın.
• Lazımlığa oturmadan önce çocuğunuzla konuşun. Büyükler tuvaletini böyle yapar, artık bez takmak zorunda değilsin, kuru kalmak ne kadar güzel değil mi daha rahat koşup oynayacaksın şimdi gibi cümleler kurabilirsiniz.
• Gün içinde çocuğunuzu 2 saatte bir lazımlığa oturtun.
• Rol model olmak her konuda olduğu gibi tuvalet eğitiminde de önemli bir konudur. Aldığınız lazımlığı tuvalette kendi tuvaletinizin yanına koyabilir, sizinle birlikte tuvalete gelmesine izin verebilirsiniz. Kız çocuklarının anneyle erkek çocuklarının da babayla bunu yapması önemlidir.
• Sabah uyandığında ve gündüz uykusundan sonra mutlaka lazımlığı ziyaret edin. Çocuğunuzun tuvaletini yapıp yapmadığını kontrol edin. 5 dakika kadar oturmasına izin verin. Asla zorlamayın ve sürekli “yaptın mı, bitti mi” diye sormayın. Ancak tuvaletini bitirdiğinde aferin demeyi unutmayın.
• Eğitim sırasında bez alışkanlığını tamamen bırakın. Bu nedenle en azından eğitime başlanan ilk 2-3 gün dışarı çıkmamak faydalı olacaktır. Ancak bu süreyi gereksiz yere de uzatmayın

Çocuğunuz artık gündüzleri tuvaletini rahatlıklar yapıyor. Ancak daha yolculuk bitmedi. Sırada gece tuvalet eğitimi var. Bunun için yatmadan bir iki saat önce sıvı alımı kesilir. Gece boyunca belli aralıklarla tuvaleti ziyaret etmek gerekir. Bu bir gecede 4-5 kere dahi olabilir. Zamanla bu rakam azalacaktır. Çocuk bu süreçte geceleyin altına kaçırabilir. Bu normaldir. Dilerseniz yatağa koruyu naylon geçirebilirsiniz.