Çocukların Başı Neden Ağrır?

  • Şub 16, 2023
Çocukların Başı Neden Ağrır?

Aynı erişkinler gibi çocukların da başı ağrır. Okul çağına gelinmesiyle birlikte baş ağrılarında artış görülür. Baş ağrıları çocuklarda öğrenme güçlüğüne ve okul sorunlarına neden olabilir. Baş ağrısı genellikle gelir geçer bir sorun olarak görüldüğü için aileler çocukların baş ağrısı şikayeti üzerine pek düşünmezler. Ancak bu baş ağrısının şiddeti artarsa ve sürekli de varsa bir çocuk uzmanına başvurulur. Biz de kliniğimize baş ağrısı sorunuyla gelen çocuklarda, bu ağrının en az bir aydır devam ettiğini görüyoruz. Bu yazımızda çocuklarda görülen baş ağrısının nedenlerini ve türlerini inceleyeceğiz. Başımızı kafatası içindeki ve dışındaki organlar ve dokular olarak düşünebiliriz. Kafatasımızın içinde bulunan beyin, beyincik, beyin sapı, beyni besleyen damarlar, beyinden çıkan sinirler, beyni saran zarlar, beynin alt kısmında hipofiz bezi gibi yapılarda meydana gelen bozukluklar ağrı yapabilir. Bu yapılarda bir sorun olması nedeniyle baş ağrısı görülüyorsa sorun yapısaldır. Baş ağrısı esas problemin sadece bir semptomudur. Beyin MR taramasıyla asıl sorunu tespit etmek ve tedaviye başlamak gerekir. Kafatası dışında ise yüz, baş ve boyun kasları, dişler, sinüsler, kemik zarları, göz çukuru gibi birçok dokumuz ağrıya duyarlıdır. Bu yapılarda oluşabilecek bir travma baş ağrısına neden olabilir.

Baş Ağrısında Cinsiyet Bir Faktör mü?

Bu alanda yapılan kısıtlı çalışmalar baş ağrısının kızlarda daha çok görüldüğünü ifade ediyor. Özellikle ergenliğin ilk aşamasındaki kızlarda aynı dönemi yaşayan erkeklere göre daha fazla baş ağrısı oluyor. Cinsiyetin yanı sıra yaşa bağlı olarak da baş ağrısı şikayetleri artıyor. Çocukların kendini daha iyi ifade etmesi sayesinde 7 yaşından sonra baş ağrısı şikayetleri başlıyor. 15 yaşından sonra ise önemli ölçüde artıyor. Tekrarlayan baş ağrısı sıklığı yedi yaşına kadar %2.5 iken 15 yaşında bu oran %15’e çıkıyor.

Kaç Tip Baş Ağrısı Vardır?

Çocuklarda iki çeşit baş ağrısı vardır. Birincil bozukluklar migren, gerilim tipi ve vücudun yorgunluğa, açlığa, havaya, ışığa vs. verdiği tepkiler neticesinde görülen ağrıdır. Yaşamı tehdit etmez ancak yaşam kalitesini bozar. İkincil bozukluklar anevrizma, beyin tümörü, baş-boyun travması, menenjit, hipertansiyon nedenli gördüğümüz baş ağrılarıdır. Ağrıya neden olan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. İlk aşamada çocuk nöroloji uzmanı tarafından takip edilir. Beyin tümörü gibi cerrahi gerektiren bir sorun var ise pediatrik beyin sinir cerrahisi alanında deneyimli bir hekimle görüşmek gerekir.⠀ Kliniğe gelen çocuklara ve ailelere baş ağrılarıyla ilgili bazı sorular yönlendiririz. Bunlar nelerdir:

  • Nasıl ve ne zaman başladı?
  • Baş ağrısının seyri nasıl? Aniden mi geliyor, her gün benzer mi oluyor, giderek artıyor mu?
  • Sıklığı nedir?
  • Ağrıyı tam olarak nerede hissediyorsun?
  • Eşlik eden bulgu var mı? Burun akıntısı, kusma, baş dönmesi, uyuşma?
  • Bir eylem sonrası mı baş ağrısı görülüyor? Okul sonrası, yemek sonrası, oyun sonrası gibi.
  • Baş ağrısı günlük aktiviteye engel oluyor mu?
  • Baş ağrısı özel bir döneme veya zaman dilimine özgü mü? Kızlarda adet dönemi gibi.
  • Başka tıbbi problem var mı?
  • Ailede baş ağrısı çeken kimse var mı?
  • Mobil cihazlarda (bilgisayar, TV, telefon, tablet vb) geçirilen süre günlük olarak kaç saat?
  • Uyku düzeni ve ağrı ile ilişkisi nedir?

Baş Ağrısının Kesin Tanısını Nasıl Koyarız?

Fiziksel muayene, aile öyküsü ve rutin kan testlerinin ardından görüntülemeye başvurulabilir. Çocuk sağlığı uzmanı süreci kendi devam ettirebileceği gibi hastayı çocuk nöroloji uzmanına da sevk edebilir. Hastalığın durumu, çocuk hekiminin bilgi ve deneyimi, hastane ve şehrin imkanları burada önemlidir. MR, bilgisayarlı tomografi ve EEG en sık başvurulan görüntüleme yöntemleridir. Hastadaki bulgulara göre bu teknolojilerin bir veya birkaçına başvurulabilir.

Tedavi

Çocuklarda ara sıra ve kısa süreli görülen baş ağrılarında bir tedavi gerekmez. Hekimin tavsiyesine göre çocuklara uygun bir ağrı kesici tavsiye edilebilir. Bu gibi çocuklarda yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. TV, tablet, telefon süresini kısaltma, uyku saatleri ve beslenmeyi düzenleme, sosyal ilişkileri kuvvetlendirme ve fiziksel aktivite baş ağrısını dindirebilir. Ancak ağrı sürekliyse ve yaşam kalitesini bozuyorsa (örneğin uykudan uyandırma, ders dinleyememe, ağlama gibi) mutlaka kesin tanı için ilgili görüntüleme yöntemlerine başvurulmalıdır. Sonrasında ise tedaviye başlanır. Örneğin sinüzit ya da hipertansiyonda dolayı baş ağrısı varsa ilaç tedavisi uygulanır. Hidrosefali ya da beyin tümörü gibi bir sorun varsa beyin ve sinir cerrahisine hasta sevk edilir. Cerrahi müdahale uygulanır.