Gergin Omurilik Sendromu Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
- Mar 24, 2023
Gergin omurilik sendromu ya da tethered kord olarak bilinen omuriliğin alt ucunun anomalisi ile karakterize bir hastalıktır. Gergin omurilik sendromu olgularında omuriliğin alt ucu sabit haldedir. Boy uzarken omurilik bu sabitlik nedeniyle yukarıya doğru esneyemeyeceğinden gerilir. Bu durum gergin omurilik sendromu olarak tanımlanır. Neticede omurganın ve omuriliğin hareket kabiliyeti kısıtlanır. Bu gerilme omuriliğin fonksiyonlarını da olumsuz etkiler. Sinir hücrelerine yeterince kan ve oksijen ulaştırılamadığı için fonksiyon bozuklukları oluşabilir ve hastada farklı semptomlar izlenebilir. Özellikle bebeklik ve çocukluk dönemi gergin omurilik sendromu böbrek yetmezliği, dışkı tutamama, omurga eğriliği, ayaklarda şekil bozukluğu gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Hastalık konjenital (doğumsal) ya da edinsel olabilir. Daha çok doğumsaldır ve genellikle çocukluk döneminde belirti verir. Embriyolojik dönemde ortaya çıkan bazı anomaliler omuriliğin yapışmasına ya da gerilmesine yol açar. Tek başına izlenebileceği gibi spina bifida okülta ve ayrık kord malformasyonu gibi omurilikle ilişkli farklı doğumsal anomalilerde gergin omurilik sendromuna eşlik edebilir. Doğumsal olguların dışında enfeksiyon, tümör gibi çeşitli hastalıkların bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Yapılan bazı cerrahi girişimler de gergin omurilik sendromuna neden olabilir. Doğumsal anomalileri gidermek için yapılan meningosel, lipomeningomyelosel ve meningomyelosel ameliyatları da bir süre sonra bu yapışıklığın ortaya çıkmasına yol açabilir.
Gergin Omurilik Sendromu Belirtileri
Doğumsal olgularda çocuğun büyümesiyle birlikte gerilme artacağı için semptomlar genellikle şiddetlenme eğilimdedir. Yetişkin hastalarda ise semptomlar görece daha hafif seyredebilir. Gergin omurilik sendromu belirtileri nelerdir?
- Kalça, kasık, bacak bölgelerinde ağrı
- Hareketle gelen ağrı (öne doğru eğilmek gibi)
- Kas güçsüzlüğü, kaslarda istemsiz kasılma (spastisite)
- Kasık ve bacaklarda uyuşma, his kaybı
- Genelde başın öne eğilmesi ile gelen kol ve bacaklarda elektrik çarpması hissi
- İdrar yapmayla ilişkili sorunlar (mesane kaslarında aşırı aktivite, sürekli sıkışma hissi, idrarda azalma, idrar kaçırma)
- Ortopedik sorunlar (yumru ayak, skolyoz, bel çukurluğunda artış, yürüyüş anomalileri)
Hastalığın kesin tanısı ve tedavi planı için röntgen, ultrason, ürodinami, BT ve MR gibi görüntülemelere başvurulabilir. Bu hastalarda lomber vertebra MR taraması kesin tanı yöntemidir.
Gergin Omurilik Sendromu Tedavisi
Hastalığın tedavisi cerrahidir. Ameliyat ile omuriliği gerginleştiren patolojiyi ortadan kaldırmak hedeflenir. Operasyon mikroskop altında beyin ve sinir cerrahları tarafından bel bölgesinde bir kesi yeri açarak yapılır. Sinirlere zarar vermemek için ameliyatta nöromonitörizasyon kullanılır. Yapışık omurilik dokuları özenle ayrılır. Ameliyat için çok fazla gecikilmediyse bu müdahale ile birlikte hastanın sorunları giderilir. Ancak tedavi için gecikildiyse mesane ve bağırsak problemlerinin tamamen düzelmesi zaman içinde olur. Çocukta örneğin skolyoz gibi farklı bir hastalık da varsa omurilikteki gerginliği giderdikten sonra ilgili uzman hekimler tarafından skolyoz ameliyatı da yapılabilir. Ameliyat sonrası omurilik ve sinirlerde yeniden yapışıklık oluşabilir. Literatürde hastalığın tekrar etme olasılığı yüzde 5 ila 50 olarak belirtilmiştir.