Blog

 Bir okul dönemi daha bitiyor. Karne zamanı geldi. Kimi çocuklar yüksek notlarla evine dönerken kimi çocuklar ise pek de parlak olmayan bir karneyle eve geliyor. Büyük emekler vererek çocuklarını okula gönderen ve en iyi eğitimi almaları için çalışan ebeveynlerse bu karneleri dört gözle bekliyor. Bu beklenti nedeniyle de abartı tepkiler verebiliyorlar. Bu yazımızda gerek iyi gerek kötü bir karne getiren çocuğunuza karşı nasıl bir tutum sergilemeniz gerektiğinden bahsetmeye çalıştık.

Kötü söz söylemeyin

“Tembelsin, yaramazsın, kafan çalışmıyor…” gibi söylemlerden mutlaka uzak durun. Bu yaklaşım çocuğun psikolojisinde, özgüven ve benlik algısında derin izler bırakabilirken çocukta otoriteden korkma, geri çekilme, altına kaçırma gibi sorunları da beraberinde getiriyor. Nihayetinde çocuğun özgüveni zarar görüyor ve sosyal iletişim becerileri de hasar alabiliyor. Zayıf bir karne getiren çocuğu kötü sözlerle eleştirmek yapılmaması gereken ilk şeylerden biridir.

Cezalandırmayın

Ebeveynlerin verdiği tepkilerin bazıları da cezalandırmaya yöneliktir. “Yazın TV izlemeyeceksin, telefonla oynamayacaksın…” gibi davranışlar doğrudan çocuğu cezalandırmaya yönelik olduğu için sakıncalıdır. Ebeveynler bazen daha şiddetli cezalar verebiliyor. Örneğin, ebeveyn kötü karne getiren çocukla konuşmuyor, karnesine tepki vermiyor. Sırf kötü bir karne diye ailesinin kendisiyle konuşmaması çocuk üzerinde olumsuz etki yapabiliyor. Burada yapılması gereken doğru şey kötü notları üzerine çocukla konuşmak ve gerekli çalışma şevkini edinmesine yardımcı olmaktır. Doğru iletişim sayesinde çocuk karnesindeki zayıf notlarda kendi rolünün farkına varıp, gerekli sorumlulukları üzerine alacaktır.

Kıyaslamayın

Ebeveynlerin çocuklarıyla konuşurken yaptığı en önemli hatalardan biri onları akranlarıyla, arkadaşlarıyla ya da akrabalarıyla kıyaslamaktır. “Can da takdir almış.” “Ahmet’in karnesi çok iyiymiş” gibi söylemlerden uzak durulmalıdır. Bu kıyaslamalar neticesinde çocuğun özgüveni kırılabilir, kendisinin yeteneksiz olduğunu düşünebilir ve arkadaşlarıyla ilişkileri olumsuz yönde etkilenebilir. Zayıf bir karne karşısında çocuğunuzun yanında olduğunuzu hissettirin. Örneğin “Bizim yapabileceğimiz bir şey var mı?” diye sorun. Ayrıca karnesinin neden kötü olduğunu sorun. Notları hakkında konuşması için ona imkan verin. Daha iyi notlar elde etmek için birlikte neler yapabileceğinizi konuşun.

Aşırı övgüye de gerek yok

Öte yandan çok iyi bir karneyle eve gelen çocuğu da fazla övmemek gerekir. Çocuğa aşırı övgüde bulunmak sorumluluk ile başarı algısının yanlış şekillenmesine ve çevresini bu yanlış algıyla değerlendirmesine yol açabiliyor. Aynı zamanda başarısızlık korkusunun artmasına ve ileriye dönük kaygısının yoğunlaşmasına neden olabiliyor.

Karne hediyesi tablet satın almayın

Karne dönemlerinde özellikle teknoloji firmaları “karne hediyesi” reklamları verirler. Karne hediyesi olarak çocuğa telefon, tablet almayı teşvik ederler. Ancak dikkatli olmak ve sırf iyi bir karne getirdi diye çocuğa tablet, telefon gibi hediyeler almamak gerekir. Çocuğun ihtiyacı varsa bu tür ürünleri almak düşünülmelidir. Neden? Çünkü pahalı ödüller almak çocukta “İyi ve değerli şeyleri ancak başarılı olursam hak ediyorum, aksi takdirde iyi ve değerli şeylere kavuşamam” gibi bir düşünceye yol açabiliyor. Çocuk ayrıca her başarısından sonra böyle bir hediye beklentisine girebiliyor. Öte yandan çocuklara tabii ki karne hediyesi verilmelidir. Notlardan bağımsız olarak bir sınıfı daha geride bırakan çocuğunuzla birlikte bir aktivite yapmak, stresinden kurtulmasına yardımcı olmak tabii ki faydalıdır. Sevdiği bir şarkıcının konserine ya da tuttuğu takımın maçına gitmek veya aquapark gibi eğlence yerlerini ziyaret etmek düşünülebilir.