Lösemi Nedir?
- Eki 14, 2022
Çocukluk çağı kanserlerinin yüzde 35’ini lösemiler oluşturur. Lösemi olgularında vücutta kan üretim yeri olan kemik iliğinin çalışma mekanizması bozulur. Blast adı verilen olgun olmayan kan hücreleri artar. Bu vücut için istenmeyen, zararlı bir durumdur. Bu hücreler yayılır. Kemik iliğini, lenf bezlerini, dalağı, karaciğeri, beyin ve merkezi sinir sistemini tutar. Yaşamı tehdit eder. Ülkemizde her yıl 16 yaşın altında 1200 ila 1500 arası yeni çocuğa lösemi tanısı konulmaktadır. Lösemi her yaş grubunda görülebilir. En sık 2 ila 5 yaş arasında tanısı konmaktadır. Bu yaş grubu aynı zamanda tedavi uygulamalarından sonuç alabilme umudu olan yaşlardır. Zira 1 yaşından önce ya da 10 yaşından sonra lösemisi ortaya çıkan çocuklarda tedavi şansı görece daha düşüktür.
Löseminin Nedenleri
Löseminin nedenleri halen tam olarak bilinmemekle birlikte hem kalıtsal hem de edinsel faktörlerin hastalığın oluşmasında faktör olduğu düşünülmektedir. Löseminin nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Genetik yatkınlıklar
- Radyasyona maruz kalma
- Böcek ilaçları, boyalar gibi benzen içeren kimyasal maddelere maruz kalma
- Bazı kalıtsal hastalıklar
- Bazı viral hastalıklar
Lösemi Belirtileri
Çocuklarda lösemi hastalığının temel belirtileri şöyledir:
- İştahsızlık
- Kansızlık
- Zayıflama
- Kemik ağrıları (özellikle bacaklarda olur)
- Cilt altı kanamaları
- Burun ve diş eti kanamaları
- Ateş
Zaman içinde hastalığın belirtileri artar. Tüm vücut etkilemeye başlar. Bu semptomlar nelerdir?
- Baş ağrısı
- Kusma
- Karın ağrısı
- Görme bozuklukları
Tanı
Aileler bu semptomlarla çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanına başvururlar. Yapılan fiziksel muayene ve kan testlerinde hekim lösemiden şüphelenir. Kesin tanı ve tedavi için hastayı çocuk hematoloji uzmanına yönlendirir. Muayene esnasında hastanın karaciğer ve dalağında büyüme, lenf bezlerinde genişleme izlenir. Löseminin tipini tespit etmek için farklı detay testler istenebilir.
Tedavi
Lösemi tedavisi uzun ve karmaşıktır. Ancak günümüzde lösemi hastalarının tedavi şansı her zamankinden yüksektir. Löseminin tipine ve hastaya göre 2-3 yıl kadar sürebilir. Hastaya kan transferi yapılır. Enfeksiyonlar giderilir. Hasta, löseminin tedavisine yönelik blast adı verilen kötü huylu hücrelerin yok edilmesi için ilaç kullanmaya devam eder. Kemoterapi tedavideki en önemli bileşenlerden biridir. Uygulanan tedavinin doğal bir sonucu olarak çocukların saçı dökülür ve enfeksiyona açık hale gelir. Tedavi boyunca potansiyel enfeksiyonlardan korunmak için maske takılması gerekir. Kemoterapi ile iyileşme kaydedilemediyse ya da tedavi edilmesine karşın hastalık yeniden ortaya çıktıysa kemik iliği nakli tedavisi ile bir grup hastada iyileşme sağlanabilmesi mümkündür.