Blog

Beyin ve omuriliği kavrayan koruyucu zarı etkileyebilmektedir. Menenjit hızlı ilerleyen bir enfeksiyon hastalığıdır. Öyle ki saatler içinde ölüme neden olabilir. Tüm yaş grubundan bireyler menenjit olabilir. Ancak bebeklerin hem hastalığa yakalanma riski yüksektir hem de hastalıktan daha kötü etkilenmeleri söz konusu olabilmektedir. Belirtiler gözlendikten sonra hastalığın tanısı erken safhada konulsa ve tedaviye başlansa bile yaşam kaybı olabilir. Bebeklerin %5-10’u, belirtiler gözlenmeye başlandıktan 24 ila 48 saat içinde ölmektedir. Tedavi almayan hastaların ise yarısı hayatını kaybetmektedir. 1 yaş ve altı, en riskli grup olarak değerlendirilmektedir.

Menenjit Belirtileri

• 38 ve üzeri yüksek ateş
• Geçmeyen, yoğun baş ağrısı
• Boyun tutulması ve ensede sertlik
• Parlak ışığa bakamama
• Sersemlik, tepki vermeme, bilinç bulanıklığı
• Havale
• Soğuk el, ayaklar
• Titreme
• Hızlı soluk alıp verme
• Eklem ve kas ağrısı

2 yaş altı çocuklarda ise bazı farklı belirtiler görülebilir:

• Az yemek yeme
• İnleme gibi ağlama (tiz bir şekilde)
• Soluk ve lekeli dış görünüm
• Vücudun gergin, kaskatı olması (özellikle kafada bulunan bıngıldağın)

Beyin ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanması olarak tanımlanan menenjit, acil tıbbi müdahale gerektiren bir hastalıktır. Ateş, baş ağrısı ve kusma meninjitin temel belirtileridir; ancak bu belirtiler kimi başka hastalıklarda da saptanabilmektedir.

Menenjit Nasıl Bulaşır?

Virüsler menenjite yol açabilir. Ayrıca, bakteri, mantar veya parazitler de menenjite neden olabilir. Bu zararlı organizmalar vücuda kulak, burun ve boğaz yoluyla girer ve beyne ulaşır. Enfeksiyona sebep olur. Menenjit en sık öksürme, hapşırma ve öpüşme ile kişiden kişiye geçer. Ortak kullanım alanlarının olması da (banyo ve mutfak aletleri gibi) virüsün bulaşmasına neden olabilir.

Menenjit Türleri

İki tür menenjit vardır: viral ve bakteriyel. Viral menenjitler daha hafif seyreder. Dinlenmeyle, antiviral ilaçlarla ve nadir olarak hastanede yatış ile tedavi edilir. Nadir olarak uzun süreli problem oluşturur. Bakteriyel menenjitte ise hastaların %10-20’sinde önemli tıbbi sorunlar meydana gelir:

• El, ayak parmağı kaybı
• Beyinde hasar
• İşitme kaybı (Kısmi olabileceği gibi işitme duyusu tamamen de kaybedilebilir)
• Görme kaybı (Kısmi olabileceği gibi işitme duyusu tamamen de kaybedilebilir)
• Öğrenme güçlüğü, koordinasyon ve denge problemleri

Menenjit Aşıları

Çocuklarda konjuge aşılara başlanmasıyla toplumlarda bakteriyel menenjit görülme sıklığı azalmıştır. Çocuklarda sık rastlanan menenjit etkenleri hemofilus influenza ve pnömokok adlı bakterilerden aşıyla korunulabilir. KPA aşısı 2. ve 4. ayda yapılır. Tekrar dozu ise 12. ayın sonunda yapılır. Beşli karma aşı ise 2, 4, 6. aylarda yapılır. 18. ayda ise tekrarı yapılır. Öte yandan çocukluk çağı aşı takviminde olmayan doğrudan menenjite yönelik yapılan aşılar da mevcuttur. Bu aşılara meningokok aşıları adı verilir. Ülkemizde rutin aşı takvimi kapsamında olmadığı için ücretli olarak yapılmaktadır. Meningokok aşıları ölü (inaktif) aşıdır, kas içine uygulanır. Ülkemizde meningokok enfeksiyonu en sık 2 yaş altı bebeklerde görüldüğü için bu aşılamanın 2 yaşından önce en az üç ay arayla iki doz yapılması önerilebilir. Ancak 2-11 yaş arasında da menenjit aşısı yapılabilir. Bu durumda tek doz yeterli olacaktır. Bunlardan 3 tanesi (Nimenrix, Menactra, Menveo) birbirinin muadilidir. 4 farklı bakteri tipini (serogrup A, C, W135, Y) içeren aşılardır. Bexsero ise tek tip bakteri (serogrup B) içeren aşıdır.

Konjuge meningokok aşısı (KMA4)

Ülkemizde onaylı olan ve en sık uygulanan menenjit aşısıdır. Ülkemizde menenjit en sık 2 yaş altı çocuklarda görüldüğü için aşının 2 yaşından önce yapılması önerilebilir. Üç ay arayla iki doz olarak yapılabilir. Meningokok aşılaması yapılmış, ancak menenjit riski hala yüksekse,

• 2-6 yaştaki çocuklar ilk aşıdan üç yıl sonra
• 7-18 yaştaki çocuklar ilk aşıdan beş yıl sonra
• İlk aşılamada 2 doz aşı yapılanlar beş yıl sonra tekrar aşı olmalıdır.
• Risk sürdüğü sürece de beş yılda bir aşı tekrarlanmalıdır. Yatılı okul öğrencilerine ve meningokok enfeksiyonunun sorun olduğu ülkelere seyahat edecek çocukların aşı olması önerilebilir.

Menenjit Aşısının Yan Etkisi Var mı?

Menenjit aşısı güvenilir bir aşıdır. Birçok aşıda görülebilen yorgunluk, aşının yapıldığı bölgede kızarıklık, ağrı gibi hafif etkiler olabilir. Kısa süreli iştahsızlık ve halsizlik beklenebilir. Bu etkiler çocukluk çağı aşılama takviminde yer alan aşılarda da görülebilir.