Blog

Yetersiz ve sağlıksız beslenme her yaş grubunda karşımıza çıkabiliyor. Okul öncesi çocuklarda bu daha az oluyor. Zaten evde olan çocukla ailesi ilgileniyor. Anaokulu ve kreşlerde ise öğretmenlerin de çabasıyla bir yemek rutini oluşturuluyor. Ancak okula başlayan ve sabah sekizden akşam beşe kadar okulda olan çocuklarda yemek alışkanlıklarında ister istemez çeşitli farklılıklar oluyor. Bunu düzenlemek ise kimi zaman ebeveynleri zorlayabiliyor. Okul çağı fiziksel, sosyal ve ruhsal açıdan çocukların hızlı bir gelişim gösterdiği dönemdir. Beslenmede yaşanan çeşitli aksaklıklar çocukları birçok açıdan etkiler. Yetersiz ve dengesiz beslenme obezite, demir eksikliği anemisi, raşitizm ve diş çürükleri gibi fiziksel sorunlara yol açabilir. Ayrıca, dikkat-algılama problemlerine ve öğrenme güçlüğüne de neden olabilir. Peki, ne yapmak gerekiyor?

Çocuklar günde 4 öğün yemek yemeli

Okul çağı çocuklarının beslenmesi yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite ve kiloya bağlı değişir. Çocukların beslenme programında karbonhidrat, protein, vitamin ve mineral ile yağlar yeterli düzeyde olmalıdır. Çocukların günde en az üç öğün mümkünse dört öğün beslenmesi gerekir. Beslenme içeriği ise şu şekilde olmalıdır:

•  Süt ve süt ürünleri
• Et, yumurta, kuru baklagiller
• Mevsim sebze ve meyveleri
• Ekmek ve tahıl gurubu besinler

Çocukların porsiyon miktarlarının yetişkinlerinkinden daha az olması gerektiği unutulmamalıdır. Çocukların kendi yumrukları kadar porsiyonlar hazarlanabilir.

Okul çağı çocuklarının günlük enerji miktarı nedir?

•  7 yaş erkeklerde1.649 kcal, kızlarda 1.530 kcal
• 8 yaş erkeklerde 1.745 kcal, kızlarda 1.625 kcal
• 9 yaş erkeklerde 1.840 kcal, kızlarda 1.721 kcal
• 10 yaş erkeklerde 2.032 kcal, kızlarda 1.936 kcal

Kahvaltıya önem verin

Kahvaltı günün en değerli öğünüdür. Okula giden çocuk hem fiziksel hem de zihinsel olarak bir efor sarf eder ve bunun için de enerjiye ihtiyaç duyar. İyi bir kahvaltı, dersi iyi dinlenme, anımsama, anlatılanları öğrenme için atılması gereken ilk adımdır. Peki, iyi bir kahvaltı nedir? Aslında iyi bir kahvaltının hazırlanışı oldukça kolay ve ekonomiktir. Peynir, zeytin, yumurta, mevsim sebzeleri (domates, salatalık vs.) ile üç dört adet ceviz/fındık ve bal gayet yeterlidir. Sabah 07.30 gibi kahvaltı yapan bir çocuk saat 10.30’a doğru acıkır. Okul kantinlerinde satılan cips, bisküvi, çikolata ve benzeri hazır gıdalara yönelebilir. Çantasına muz, meyveli yoğurt, elma koyarak sağlıklı bir ara öğün yapmasını sağlayabilirsiniz.

Sağlıklı beslenme alışkanlığı okul çağında başlıyor

Çocuklar bazı besinleri yemeyi reddedebilir. Bu yaşlarda edinilen beslenme alışkanlıkları tüm yaşam boyu veya kişinin yetişkinliğine dek devam edebilir. Bu nedenle yedirmek istediğiniz besinleri farklı yollarla, karışımlarla çocuğunuza vermeye deneyebilirsin. Ayrıca ev halkıyla birlikte, her gün aynı saatlerde yemek yemesi çocukta bir yemek ritüeli ve kültürü oluşturacaktır.

Sosyal medya etkisi

Çocuklar, arkadaşlarından, öğretmenlerinden ve tüm ailesinden etkilenir. Ayrıca günümüzde sosyal medya da çocukları etkilemekte, davranış ve tutumlarını biçimlendirmektedir. Bu davranış değişikliklerine beslenme de dahildir. Çocuk ekranda ya da arkadaşının elinde gördüğü yiyeceğe heveslenerek onu tüketmek isteyebilir ve yararını/zararını sorgulamaz. Buradaki yönlendirici rol öğretmene ve ailelere aittir.

Sarf edilen enerji ve beslenme dengede tutulmalıdır

Çocukların enerji ihtiyacını yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, fiziksel aktivite, ergenlik durumu, metabolizma hızı vs. gibi birçok faktör etkiler. Çocuk yeterince hareket etmiyor, etse bile kilo alıyorsa, televizyon, bilgisayar, tablet karşısında uzun zaman geçiriyorsa aldığı enerji miktarı azaltılmalıdır. Ayrıca ekran kullanımı da gözden geçirilmelidir.

Bilinçsizce vitamin kullanılmamalıdır

Aileler çocuklarının yeterli beslenemediğini, zayıf ve güçsüz olduklarını düşünerek vitamin kullanımına başvurabilir. Bu tehlikeli bir davranıştır. Çoğu zaman da komşumuz, arkadaşımız ya da akrabamızın tavsiyesiyle çocuk uzmanının bilgisi olmadan bu vitaminleri kullanırız. Ancak ihtiyaç olmadığı halde gelişigüzel kullanılan bu vitaminler çocuğumuzun sağlığında sorunlara yol açabilir. A, D, E, K gibi yağda eriyen vitaminler gereğinden fazla alındığında vücudun bazı organlarında birikir. Organların çalışmasını olumsuz etkileyebilir ve hiç hesapta olmayan, beklenmedik sağlık sorunlarına yol açabilir.⠀

Fast food ve abur cubura yönlenmesine izin vermeyin

Yemek seçimlerinde yalnız bırakılan, okul için beslenme çantası hazırlanmayan çocuk yanlış ve dengesiz beslenme eğiliminde oluyor. Peki, ama neden? Fast food ve abur cubur gıdalara kolay ulaşılır, ucuzdur, görünüşü güzeldir ve insanların elinde çok sık görülür. Bu nedenle eğer çocuklar sağlıklı beslenmeye yönlendirilmezse ve gıda seçimlerinde yalnız bırakılırsa kolayca fast food ürünlerine yönlenir. Bu besinlerin enerji özelliği yüksek, besleyici değeri düşüktür. Sürekli bu tarz beslenen çocuklarda hipertansiyon, obezite, reflü, inflamatuar bağırsak hastalığı, vitamin ve mineral eksikliği problemleri görülür.